بیش از دو دهه است که قراردهی ایمپلنت فوری درون حفرات دندانهای تازه کشیده شده انجام می شود. بصورت روتین پروتوکل بصورت ۲ مرحله ای و کاملا شکافتن لثه (فلپ) و یا یک مرحله ای با و یا بدون شکافتن لثه می باشد (روش پانچ). این پیشرفت و تکامل بوسیله بهبود سطوح ایمپلنت ها در سطح (ماکروسکوپی و میکروسکوپی) و همچنین اجزاء ترمیمی (روکش) و آزمایش آن در حیوانات و انسانها بدست آمده است. چالش اصلی برای بهترین متخصص ایمپلنت ها امروزه فقط قراردادن ایمپلنت و جوش خوردن آن به استخوان نمی باشد. چون این مسئله تقریبا با درصد بسیار بالا امروزه حل شده بحساب می آید.
چالش اصلی امروزه ایمپلنت چیست؟
چالش امروزه ایمپلنت بهبود پروتکل هایی است که اهداف زیر را به ثمر میرساند:
- آسیب هرچه کمتر تجربه بافتها.
- کاهش زمان درمان.
- قابلیت پیش بینی بالا در موارد زیبایی.
راههای اصلی برای دستیابی درمانهایی با قابلیت پیش بینی بالا وابسته به فهم و مدیریت ما در مورد فاکتورهای تاثیر گذار کلینیکی و بیولوژیکی می باشد:
- تشخیص و طبقه بندی نواحی کشیده شده دندان در ناحیه زیبایی.
- فرآیندهای تغییرات طبیعی پس از کشیدن دندان.
- ارتباط میان استخوان زیرین و لثه پوشاننده آن و ثبات آنها.
- ارتباط ضخامت و ارتفاع بافت نرم (لثه)اطراف ایمپلنت.
- پروتوکل های جراحی و البته وابسته به ناحیه که تغیرات ناحیه را به حداقل برساند.
- پروتکل های ترمیمی و موارد مصرفی که باعث ترسیع در التیام بافت نرم (لثه) و ثبات آن می شود.
تشخیص و طبقه بندی
از آنجایی که حفرات دندانهای کشیده شده همه مشابه نیستند و شرایط متفاوتی دارند هرگاه که حفرات دندان تازه کشیده شده (ساکت دندان) از لحاظ زیبایی بافت نرم مناسب است و سطح استخوان نیز نرمال باشد به آن وضعیت نوع I گفته می شود.
هنگامی که یک دندان کشیده شود تغییرات ابعادی (عرض و ارتفاع) در استخوان آن اتفاق می افتد. کاهش در ارتفاع استخوان بیشتر از کاهش در عرض رخ میدهد. این میزان کاهش وابسته به میزان تحلیل عمودی ارتفاع استخوان است که در سطح بیرونی حفره نسبت به سطح داخلی بیشتر است. بخصوص مشخص شده است که تغیرات کانتور استخوان در ۶ ماه متعاقب کشیدن دندان حداکثر است این تغییرات باعث کاهش ارتفاع و عرض استخوان می شود. این تغییرات و تحلیل با گذاشتن ایمپلنت تداخل دارد و باعث تاثیر برروی زیبایی روکش ایمپلنت می شود.
پس در صورتی که ایمپلنت کمی پایین تر و کمی داخل تر در درون حفره دندان کشیده شده قرار داده نشود، امکان دارد نتیجه زیبایی مطلوب حاصل نشود. در صورتی که ایمپلنت نسبت به مرکز حفره دندان کشیده شده بیرون تر گذاشته شود، مشکلات زیبایی روکش بسیار بیشتر خواهد بود. این مشکلات زیبایی در بیمارانی که نوع بیوتایپ لثه آنها نازک (THIN) است بیشتر است و امکان دارد برای رفع مشکلات نیاز به جراحی های اضافه پیوند استخوان و لثه قبل و یا در حین و یا پس از گذاشتن ایمپلنت باشد.
کلا ناحیه اطراف ایمپلنت را می توان به ۲ ناحیه تقسیم کرد (dual zone):
- tissue zone
- bone zone
به لثه بالا تر از کرست استخوان tissue zone و به پایین تراز کرست استخوان bone zone گفته می شود.
مهمترین استراتژی در قرارگیری فوری ایمپلنت چیست؟
کشیدن آتروماتیک (بدون آسیب) دندان است که این مهم از طریق راههای مختلفی با حوصله و تجربه قابل دستیابی است. نکته بسیار مهم آن این است که لثه در کشیدن بدون آسیب دندان تا حد امکان نباید شکافته شود. این مسئله در نواحی قدامی (زیبایی) بسیار مهم تر است چون ضخامت استخوان در این نواحی حداقل است.
به چه علت در قراردادن سریع ایمپلنت لثه نباید شکافته شود؟
چون در صورت شکافتن لثه خونرسانی به استخوان بسیار نازک در اطراف حفره قطع می شود. سکشن دندان یکی از کارآمد ترین روشها برای کشیدن دندان بدون شکافتن لثه می باشد. تمام ۶ دندان قدامی را می توان با فرز به قطعات کوچکتر توسط فرز جراحی (در بعد باکولینگوالی) تقسیم کرد و سپس قطعات را بدون آسیب رساندن به لثه و استخوان اطراف خارج نمود.
موفقیت ایمپلنت در نواحی قدامی:
در نظر داشته باشید ایمپلنت را تا حد ممکن باید داخل تر (پالاتالی) و در حدود ۳ تا ۴ میلی متر هم پایین تر از سطح آزاد لثه قرار دارد.
آیا کاشت سریع ایمپلنت به پیوند استخوان نیاز دارد؟
حفره میان ایمپلنت و استخوان را می توان با انواع پیوند های استخوان پر کرد که شامل موارد زیر است:
- اتوگرفت.
- آلوگرفت.
- زنوگرفت.
- آلوپلاست.
نقش پودر استخوان چیست؟
انواع پودرهای استخوان که در بالا نام برده شد به ثبات لخته خون کمک می کند. در حقیقت آنها یک داربست را تشکیل میدهند که باعث ثبات لخته و شروع مراحل التیام و تبدیل آنها به استخوان می شود. یک تحقیق اخیرا مشخص کرده است که می توان از موارد زنوگرفت (مثلا پودراستخوان تهیه شده ازگاو) می توان استفاده کرد که آنها حتی بدون هیچ مشکل و (التهاب) در کنار بافت نرم (لثه) قرار می گیرند و باعث افزایش ضخامت لثه نیز می شود.
یک نکته بسیار مهم این است که درصورتی که قصد ساخت پروتز موقت متکی بر ایمپلنت باشد باید این روکش قبل از شروع کار کاملا آماده شده باشد.
نتیجه گیری:
برای دستیابی به نتیجه زیبا و با ثبات در روش کاشت دندان فوری رعایت این نکات ضروری است:
- کشیدن دندان بدون آسیب و بدون شکاف لثه.
- قرار دادن پودر استخوان درون حفره میان ایمپلنت و استخوان.
- قراردادن یک روکش پیچ شونده موقت بلافاصله پس از قرار دادن روکش.(برای حفظ فرم لثه).
این مراحل کلینیکی برای محدود کردن تغیرات لثه و استخوان در ایمپلنت های فوری الزامی است.