ایمپلنت های دندانی می توانند دچار عفونتهای مختلفی شوند:
- عفونتی که از سمت تاج ایمپلنت به سمت نوک ایمپلنت حرکت می کند.
- عفونتی که از سمت نوک ایمپلنت به سمت تاج ایمپلنت حرکت می کند.
به مورد دوم پری ایمپلنتیت معکوس یا اپیکال گفته می شود.
بیشتر بخوانید: بیماری لثه ایمپلنت یا پری ایمپلنت (Peri Implantitis).
عفونت معکوس ایمپلنت
عفونت معکوس ایمپلنت طبق تعریف به یک ضایعه رادیولوسنت دارای علائم گفته می شود که مدت کوتاهی پس از قرار دادن ایمپلنت ایجاد می شود و استخوان در اطراف تاج دارای سلامت می باشد. این ضایعات در انتهای ریشه ایمپلنت های جوش خورده رخ میدهند و اخیرا گفته می شود که می توانند باعث شکست ایمپلنت شوند.
بیشتر بخوانید: فاکتورهای کلیدی در شکست ایمپلنت.
گروه بندی شکست ایمپلنت
بر طبق نظر Mellonig شکست ایمپلنت به دو گروه تقسیم می شوند:
- عفونت (مستقیم یا معکوس).
- شکست به علت تروما (نیروهای بیش از حد) و شکستن ایمپلنت.
این شرایط اولین بار توسط Mcallister شرح داده شد که در آن درگیری میکروبی به علل زیر باشد:
- عفونت در ناحیه دندان کشیده شده یا دندانهای مجاور.
- حرارت بیش از حد در حین تهیه سازی حفره ایمپلنت.
- نیروهای وارده توسط پروتز های موقت.
شیوع پری ایمپلنتیت معکوس
در یک مطالعه برروی ۵۳۹ ایمپلنت شیوع پری ایمپلنتیت معکوس در فک بالا ۶/۱% و در فک پایین ۷/۲% بود.
علت شناسی (اتیولوژی):
دو نوع ضایعه در این بیماری قابل تشخیص هستند:
- دارای علائم.
- بدون علامت.
علائم پری ایمپلنتیت معکوس:
- درد.
- حساس به لمس (Tenderness).
- تورم.
- حضور فیستول.
ضایعه بدون علامت:
وقتی ضایعه را در عکس رادیوگرافی ببینیم و بیمار هیچگونه درد و تورم و مشکلی نداشته باشد به آن ضایعه بدون علامت یا غیر فعال (Inactive) گفته می شود.
انواع ضایعه غیر فعال:
- در مواردی ایمپلنت قرار داده شده کوتاه تر از حفره تهیه شده (استئوتومی شده) است که باعث می شود در رادیوگرافی یک لوسنسی ببینیم.
- هنگامی که ایمپلنت در کنار یک ضایعه رادیولوسنت از قبل وجود داشته که احتمالا بافت اسکار است نیز باید به عنوان یک ضایعه بدون علامت و غیر فعال درنظر گرفته شود.
- یک ضایعه غیر فعال می تواند توسط نکروز استخوان آسپتیک که مکررا در حین تهیه حفره ایمپلنت بوجود می آید حاصل شود. در مقالات از حرارت بیش از حد یا Overheating بعنوان یک ریسک فاکتور برای نکروز استخوان یاد شده است. آسیب حرارتی کنترل نشده می تواند باعث ایجاد بافتهای فیبروز (Fibrous) در سطح تماس ایمپلنت و استخوان زنده شود و سلامت ایمپلنت را در دراز مدت به خطر بیاندازد.
- قرار دادن ایمپلنت در نواحی که از قبل التهاب (باکتریایی و ویروسی و یا کیست و گرانولوما) وجود دارد می تواند باعث فعال شدن عفونتهای معکوس در استخوان ایمپلنت شده و این عفونتها ظرفیت حرکت به سمت بیرون استخوان را دارند.
علت به وجود آمدن عفونت معکوس ایمپلنت
Sussmann اظهار می کند که دو راه برای عفونت معکوس وجود دارد:
- از راه ایمپلنت به دندان: نوع ۱ وقتی اتفاق می افتد که حفره ایجاد شده برای ایمپلنت بصورت مستقیم یا غیر مستقیم باعث آسیب به دندان مجاور می شود و باعث نکروز شدن دندان و ضایعه پری اپیکال در انتهای آن می شود.
- از راه دندان به ایمپلنت: نوع ۲ وقتی اتفاق می افتد که دندان مجاور دارای عفونت باشد و پس از گذاشتن ایمپلنت از دندان به ایمپلنت سرایت کند.
بنابراین ۳ علت اصلی بر سر عفونت معکوس ایمپلنت وجود دارد:
- فاکتورهای وابسته به ایمپلنت: که شامل آلودگی ایمپلنت و عدم سازگاری بافتی مناسب ایمپلنت (کیفیت پایین ایمپلنت).
- فاکتورهای وابسته به بیمار: که شامل عفونتهای موجود در ناحیه ای که می خواهیم ایمپلنت بگذاریم.
- فاکتورهای وابسته به بهترین متخصص ایمپلنت: که شامل حرارت بالا در حین انجام ایمپلنت و زود قرار دادن روکش ایمپلنت و در نتیجه تحت فشار قرار گرفتن استخوان می باشد.
راه درمان عفونت معکوس ایمپلنت
عفونت معکوس یا رتروگرید ایمپلنت معمولا توسط عکس رادیوگرافی در حوالی اپکس ایمپلنت کشف می شود. در این موارد ممکن است بیمار درد و تورم وفیستول و لمس دردناک داشته باشد.
اکثرا راه درمان آن جراحی خارج ساختن بافت گرانوله و آلودگی (detoxi fication) سطح ایمپلنت در آن ناحیه با تتراسکلین یا کلرهگزیدین گلوکونات و کورتاژ سطح داخلی استخوان می باشد.
مواردی اندکی هم درمان بدون جراحی و پس از تجویز آنتی بیوتیک کوآموکسی کلاو دیده شده است.
در فک پایین در اکثر موارد استخوان روی ناحیه اپکس به علت ضخامت زیاد از بین نمی رود و نیاز به کمی دقت و تهیه عکس رادیوگرافی برای یافتن ناحیه عفونت وجود دارد.
پیوند استخوان و GBR
بعضی متخصصان ایمپلنت معتقدند که پس از خارج ساختن بافت گرانوله ناحیه بصورت خودبخود توسط استخوان پر می شود ولی بعضی معتقدند که نیاز به پیوند استخوان و GBR وجود دارد.
پیوند استخوان در این موارد دارای محاسن بسیار زیادی است:
- حفظ فضا ایجاد فرصت برای وارد نشدن سلولهای استخوان به درون ضایعه.
- جلوگیری از ورود بافت نرم بدرون استخوان.
افرادی که دچار بی دندانی شده اند و قصد کاشت دندان به روش ایمپلنت فوری را دارند، با دندانپزشکی کسرا تماس بگیرند تا پس تعیین نوبت، کاشت توسط دکتر میثم آریام برای آن ها انجام شود.