اولویت امروزه دندان پزشکان حفظ سلامت دندان از لحاظ عملکرد راحتی زیبایی می باشد. دندان ها جزء اصلی سیستم دهانی هستند. از دست دادن دندان ها باعث از دست دادن توازن و تعادل عملکرد دهانی بی کفایت و نا زیبایی دهان می شود. جایگزین دندان های از دست رفته برای جویدن و سلامتی دهان و زیبایی حیاتی است. متدهای زیادی برای جاگزین دندان های از دست رفته پیشنهاد شده است. قرن ها پروتزهای متحرک مورد استفاده قرار می گرفت و سپس روکش ها و بریچ ها (پل) به کار آمدند.
آخرین روش برای درمان بیماران بی دندان ایمپلنت های دندان می باشد که از موادی ساخته شده است که با بدن سازگاری دارند. ایمپلنت ها به وسیله ی یک جراحی بسیار ساده درون فک قرار داده می شوند و به عنوان یک پایه برای روکش خواهند بود. ایمپلنت های اندوستئال یا ریشه ای شکل به صورت فراگیر مورد استفاده قرار می گیرند. ایمپلنت باعث تحریک مثبت استخوان ساپورت کننده و حفظ ابعاد استخوان درست مثل ریشه دندان می شود. بنابراین روکش های متکی بر ایمپلنت دارای مزایای بسیار زیادی نسبت به پروتزهای متحرک می باشد.
دلایل بسیار زیادی برای شکست ایمپلنت های دندان وجود دارد که یکی از آن ها وجود باکتری اطراف آن ها می باشد. بعضی از ایمپلنت های دندان به علت آلودگی باکتریائی در حین جایگذاری ایمپلنت شکست می خورند عفونت های اطراف بیومتریال ها به سختی قابل درمان می باشند و بیشتر ایمپلنت های آلوده به باکتری در نهایت باید درآورده شوند.
پروفیلاکسی آنتی بیوتیکی (تجویزآنتی بیوتیک قبل از جراحی) در چه مواردی تجویز می شود؟
- بیماران در ریسک برای ابتلاء به اندوکاردیت عفونی با سیستم ایمنی ضعیف.
- در مواقعی که جراحی در ناحیه ی عفونی انجام می شود.
- وقتی زمان های جراحی طولانی خواهد شد.
- ماده ی خارجی قرار است وارد بدن شود ( مثل ایمپلنت).
آنتی بیوتیک های مختلفی برای پروفیلاکسی(قبل از جراحی)برای به حداقل رساندن احتمال عفونت را بهترین متخصص ایمپلنت بعد از انجام کاشت پیشنهاد می دهد. جدید ترین روش ها در صورت نیاز به پروفیلاکسی آنتی بیوتیک های کوتاه مدت را پیشنهاد می کنند. دراثر استفاده از آنتی بیوتیک ها امکان دارد عوارض ناخواسته ایجاد شود که شامل اسهال تا واکنش های آلرژیک تهدید کننده حیات می باشد. یک نگرانی دیگر در مورد استفاه از آنتی بیوتیک ها ایجاد مقاومت با کتریائی می باشد. به صورت کلی تجویزآنتی بیوتیک پروفیلاکتیک ( قبل از جراحی) مورد قبول همه متخصصین ایمپلنت نیست.
قرار دادن ایمپلنت با استفاده از فلپ موکوپریوستیال ریسک زیادی برای ایجاد باکتری ندارد. دهان شویه کلروهگزیدین ۲/۰%قبل از درمان ممکن است راه درمان قابل قبول برای ریسک های غفونت کوچک باشد. اگر یک ایمپلنت دندانی عفونی شود احتما زیادی برای شکست ایمپلنت وجود دارد. بنا براین برای جلوگیری از شروع عفونت بهتراست که آنتی بیوتیک در غلظت بالا از قبل در خون بیمار وجود داشته باشد تا شانس انتشار و پخش عفونت پایین بیاید. با وجود افزایش روزافزون استفاده از ایمپلنت در دندان هنوز یک رژیم آنتی بیوتیکی قطعی برای پروفیلاکسی (قبل از جراحی) وجود ندارد.
بعضی مکالمات نشان دادند که پروفیلاکسی آنتی بیوتیک مزیتی برای جلوگیری از عفونت های پس از جراحی یا تاثیر برروی ایمپلنت ندارد. میزان احتمال عفونت در جراحی لثه بدون استفاده از آنتی بیوتیک قبل ازعمل کمتر از ۱% است در مورد ایمپلنت این احتمال ۵/۴% میباشد. مزایای آنتی بیوتیک پروفیلاکتیک قبل از عمل جراحی های پیچیده شامل گذاشتن ایمپلنت توسط انجمن قلب آمریکا پیشنهاد شده است.
در سال ۱۹۹۷ انجمن قلب آمریکا پیشنهاد داد باید قبل از عمل جراحی آنتی بیوتیک مصرف شود تا از عفونت جلوگیری شود که شامل اعمالی بود که احتمال خونریزی داشت مثل ایمپلنت و جرم گیری دندان ها. انجمن دندانی کانادا هم می گوید که تمام جراحی های دندانی که میزان قابل توجهی خونریزی دارند نیاز به آنتی بیوتیک پروفیلاکتیک دارند. انجمن قلب آمریکا آموکسی سیلین و پنی سیلین را به عنوان خط اول درمان به علت جذب بالا ی آن ها و سطوح سرمی طولانی آن ها پیشنهاد می کند. البته به خاطر افزایش تعداد افراد آلرژیک به پنی سیلین از کلیندامایسین به عنوان جایگزین می توان استفاده کرد.
پروتوکل پروفیلاکتیک کارل میش
- گروه۱: ریسک عفونت پایین: که شامل کشیدن دندان ساده بدون پیوند استخوان در افراد سالم: نیاز به آنتی بیوتیک ندارد فقط دهان شویه کروهگزیدین ۲/۰% قبل و بعد از عمل.
- گروه۲:ریسک عفونت متوسط: کشیدن دندان آسیب زا یا پیوند استخوان حفره دندان کشیده شده و قرار دادن فوری ایمپلنت: آنتی بیوتیک قبل از عمل و یک روز بعد از عمل دهان شویه کلروهگزیدین روزی ۲ بار تا کشیدن بخیه ها.
- گروه۳:ریسک متوسط تا بالا: تعداد ایمپلنت زیاد با شکافتن لثه زیاد و یا قرار دادن ایمپلنت همراه با پیوند استخوان بزرگ: آنتی بیوتیک قبل از عمل و آنتی بیوتیک برای ۳ روز پس از عمل روزی ۲ بار دهان شویه کلروهگزیدین تا کشیدن بخیه ها.
- گروه۴: ریسک عفونت بالا: ایمپلنت گذاری با جراحی لیفت سینوس پیوند استخوان به صورت بلاک (تکه های بزگ) و یا انجام کار در گروه ۲ و ۳ برای افراد با مشکلات پزشکی: آنتی بیوتیک قبل از عمل برای ۵ روز بعد از عمل ودهان شویه تا کشیدن بخیه ها.
- گروه۵: ریسک بالا: تمام پروسه های جراحی سینوس: آنتی بیوتیک از یک روز قبل از عمل و ۵ روز پس از عمل کلروهگزیدین۱۲/۰%روزی ۲ بار تا کشیدن بخیه ها.
شکست ایمپلنت زود هنگام معمولا همراه با گونه مشخصی از باکتری هاست که معمول ترین آن ها استرپتوکوک ها و کوکسی های گرم مثبت بی هوازی و راد های گرم منفی بی هوازی است. گونه ی کشف شده در اطراف ایمپلنت شبیه به باکتری های بیماری های لثه مقاوم به درمان ومراجعه هستند.
به صورت کلی میزان موفقیت ایمپلنت
- وقتی آنتی بیوتیک قبل از درمان استفاده نشود : ۹۲%.
- وقتی آنتی بیوتیک قبل از درمان استفاده شود :۹۶%.
- وقتی آنتی بیوتیک بعد از درمان استفاده شود :۹۷%.
نتیجه گیری
آنتی بیوتیک پروفیلاکتیک قبل از عمل برای تمام ایمپلنت ها ضروری نیستند. اما آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از عفونت های پس از عمل بعد از جایگذاری ایمپلنت مفید هستند. برای دستیابی به موفقیت ماندگاری دراز مدت ایمپلنت های دندان پروفیلاکی آنتی بیوتیکی مورد نیاز است.